العمل الحر (الفرى لانس) فى مصر هو ازمة تؤرق الشباب من الجنسين والناس اللى بيشتغلوا فرى لانس فى مصر نوعين نوع يجيبلك شلل و نوع محترف مع ان عددهم قليل بس متواجدين.
ومشاكل الفرى لانس فى مصر عاملة زى مشكلة البطالة وتاخر سن الزواج يعنى مشكلة كبيرة ومتشعبة ومقرفة بس ممكن بشوية تغييرات المركب تمشى
المشاكل : اول وأهم عنصر هو المصمم نفسه فى اغلب الاحيان بعد كورس الفوتوشوب على طول وهو مروح بيتهم يطلع التليفون الذكى بتاعه و يدخل على الفيس بوك ويعمل صفحة يسميها Ahmed art work – freelancer graphic designer انا عن نفسى مش معترض بس نفترض ان عميل جالك هتعرف تتصرف لو فى مشكلة مثلا فى الطباعة فى الالوان فى المقاسات فى المونتاج ولا مش هتعرف.
طيب عندك خبرة تكفى انك متضيعش وقت العميل فى تجارب وبروفات وتعمل فعلا اللى العميل متخيله ولا هتقرفه ويقرفك وفى الاخر تقول ده عميل غبى وهل انت عارف تقدر سعر الشغل والوقت اللى هتاخده انا مش قصدى احبط اى حد بس فى الواقع انت ممكن تضيع وقت كتير اوى وانت كاتب انك فرى لانس وانت لسه مش محترف فـ لازم تضمن الاول انك محترف او على درجة من الاحتراف قبل ما تاخد القرار انك تكون فرى لانس
ثانى حاجة هى عدم وجود ضمانات حقوق للعميل او حتى للمصمم انت ممكن تتفق مع عميل وبعد فترة تحصل مشاكل وتقفل تليفونك وتسيبه يرفس فى الارض وفى نفس الوقت ممكن عميل يبهدل المصمم وفى الاخر ياكل عليه الفلوس وهات اخرك وده سبب بيخلى كل الناس تخاف من الفرى لانس وحقهم طبعا سواء شركات او مصممين
ثالثا العميل ممكن يكون من اسباب المشاكل مع انى مع مبدا الزبون دائما على حق بس فى نوعية من العملاء مترددين ومش محددين هما عايزين ايه ومنهم بيكون صعب الاقناع وفعلا ده بياثر علي سوق الفرى لانس بطريقة او باخرى
الحلول : بالراحة كده الشغل عايز خبرة و الخبرة عايزة شغل والشغل عايز خبرة والخبرة عايزة شغل وهكذا لو معرفتش تكسر الدائرة دى عمرك ماهتعرف تشتغل مصمم او اى شغلانة تانية بس خلينا فى المصمم وناخدها واحدة واحدة دلوقتى انت خلصت كورسات وحاسس انك كويس وعايز تشتغل خلاص بس كل ماتقدم فى شركة تترفض وكل ما حد حبيبك يجيبلك شغلانة تعجر وما تمشيش طيب فين المشكلة , ببساطة انا لو صاحب شركة هاشغلك ليه هو انا شفت شغلك زى فرق الكورة عمرها مابتشترى لاعب جديد الا لما بيكونوا شايفينه وعارفين لعبه وعاجبهم يبقى انت لازم يكون عندك شغل عشان الشركات تشوفه او العملاء يعنى طيب ازاى ده يحصل وانت معندكش خبرة الموضوع بسيط انت ممكن تبتدا انك تعيد شغل موجودفى السوق بس بطريقتك انت يعنى تعمله اخراج بطريقة جديدة وانت شغال هتبدا تاخد نوع من الخبرة بعد ماتخلص جرب شركة تانية وتالتة وهكذا مع الوقت هاتعمل لنفسك مشروعات وهمية وتعملها وهتحصلك مشاكل معينة هى دى اساس التعليم انك تلاقى حلول وهتعرف انت ناقصك ايه بعد فترة هيتكون عندك عدد من الاعمال الشخصية اللى تقدر تعرضهم على بعض المواقع زى (Behance) وتقدر من خلالها تقيس رد الفعل على الشغل بتاعك وفى نفس الوقت الشركات او العملاء يقدروا يشوفوا شغلك فممكن تشبك معاك حاجة لو فضلت تشتغل كتير سواء مشاريع شخصية او الشغلانات الفرى لانس الصغيرة اللى ممكن تقع فى طريقك هتوصل للحظة ان شركة هتكلمك على شغل بصورة دائمة يعنى موظف بتروح الصبح وترجع بالليل طيب انت اصلا عايز تكون فرى لانس طيب تعمل ايه دلوقتى , من وجهة نظرى اقبل الشغل دلوقتى عشان توصل انك تكون فرى لانس ناجح بسرعة هاشرحلك التركيبة
, لما تشتغل فى شركة وغالبا هتكون مكتب صغير اوى ومفيش مرتب اصلا ونوعية عملاء سيئة جدا وغالبا انت هتكره نفسك وهتكره شغلك واللى عايز يشتغل بس نص الكوب المليان اهم من ده كله المكتب الصغير ده من اهم الحاجات اللى ممكن تحصلك لانه ببساطة هيشيل من على كتفك هم التسويق والشغل هيجيلك لحد مكتبك وكل ما عليك انك تبدع وكمان ضغط الشغل هيعلمك كتير اوى اوى اوى وكمان لو انت محظوظ لدرجة ان المكتب يكون فيه مصممين غيرك دى فرصة هايلة انك تعمل علاقات وتاخد خبرة منهم وتتعلم التعامل مع المطابع نقطة مهمة جدا ومفيش مانع تتعلم من بتوع التسويق حاجات هتنفعك جدا بعدين بس انت كده بتبعد عن حلم الفرى لانس لا طبعا انت كده بتختصر وقت مش اكتر وهتعرف ليه بعدين بعد فترة من الشغل فى المكتب الصغير هيتحول الشغل الشخصى الى شغل سوق بمختلف الازواق وهتبدا تظهر شخصيتك فى التصميم وهيبدا معاها انك تكون التوصية الاولى لما حد يحتاج مصمم وهنا يبدا الفرى لانس بمرحلة جديدة انت دلوقتى عندك خبرة صغيرة وبتفهم حبه فى التسويق وليك طريقة فى شغلك مختلفة وكمان لو الدنيا اتدهورت منك عندك زملائك اللى ممكن يلحقوك , فكده انت عامل زى رنالدو بس بيلعب فى اسمنت الوادى الجديد بس كده احسن بكتير من رونالدو بيلعب فى بيتهم ومحدش شافه قبل كده , دورك فى المرحلة دى انك عايز توصل لريال مدريد هتلعب احسن هتوصل اسرع ومن نادى لنادى لحد ماتوصل لمرحلة ان شغلك هو اللى بيبع نفسة والعميل هو اللى بيقول انا عايز اللى عامل الشغل ده لو ربنا كرمك ووصلت المرحلة دى وكان عندك اتفاقات شغل لشهرين تلاتة مستقبلا وعلاقتك مع العملاء كويسة وبتاخد اجرك مقابل مجهودك ومفيش مشاكل كبيرة بتوقفلك الشغل اعرف انك كده مستعد انك تكون فرى لانس محترف ومع الوقت هتلاقى نفسك مجبر تستقل بنفسك
مهم اوى تكون مدرك ليه العميل بيروح سكة الفرى لانس ويبعد عن وكالات الدعاية
اولا الفلوس : اى حد فى الدنيا عايز يوفر فلوسه ولو شركة الدعاية محتاجة فلوس كتير انا ممكن ادور على حد من بره ويوفر وممكن يدينى نفس النتيجة و هياخد اقل بكتير جدا
ثانيا سهولة التعامل : انا عايز واحد يعملة عينة واتنين وتلاتة لحد ماوصل لحاجة تعجبنى لو لجات لشركة هتبهدلنى فلوس لكن لو فرى لانس ممكن اشوف عشرين واحد فى نفس الوقت واختار اللى يعجبنى و ممكن اللى يعجبنى اعدل فيه براحتى مره واتنين وتلاته
ثالثا الاحتراف : انا صاحب شركة وعايز المصمم ده هو اللى يعملى شغلى لانى معجب بشغله وهو ده اللى انا عايزه ومش عايز غيره ساعتها انا ممكن اضحى بشوية فلوس فى سبيل الحصول على اللى انا عايزة بالظبط لو عايز تكون فرى لانس ناجح لازم توفر للعميل الحاجات دى او على الاقل اتنين منهم
الحل الثانى : هو حتمية وجود نقابة بطريقة او باخرى تحمى المصمم وتحمى العميل وتحفظ حقوق الكل , من قريب ظهرت نقابة اسمها ” نقابة فنانين التحريك ” فى خلال الفترة الصغيرة اللى ظهرت فيها قدرت تتدخل فى عدد من المشكلات بين العميل والرسام ونظمت العلاقة بنجاح ده غير الدورات التدريبية اللى وفرتها تقريبا من غير فلوس مع عابقرة رسامين مصر ده غير المسابقات والاحتفالات اللى بتفيد الكل وبتقوى المجال بصورة فظيعة ده غير انها بتسوق للرسامين و فى الفترة الاخيرة بدا العملاء بتوع المجال ده يروحوا مباشرة للنقابة بحثا عن فنانين وضمانات لحقوقهم , من وجهه نظرى مجال الجرافيك فى ناس محترمة جدا تقدر تقوم بمادرة زى دى بسهولة
الحل الثالث : نوع مهم من الخبرة هو انك تعرف امتى ترفض العميل مع ان دى حاجة مش سهلة خالص بس هى ضرورية فى بعض الاحيان , الدارج فى بلدنا انك تعمل عينة توريها لعميل لو عجبته بتكملوا مع بعض معجبتش بيبقى فى حلين ممكن تعمل حاجة تانية وممكن تنتهى العلاقة على كده وكل ده انت كمصمم بتعملة من غير فلوس عشان سلو بلدنا كده ولو بتاخد فلوس عشان تتطلع عينة محدش هايقربلك ولو بتبقض بالساعة زى المحترفين بتوع بره سواء العميل عجبه الشغل او معجبوش برضه محدش هيقربلك , يبقى الحل المنطقى انك تحدد وقت لكل شغلانة سواء مشيت او لا بعد الوقت ده تفكر جديا انك تعتذر عنها , مع الوقت برضه هتكتسب خبرة انك تعرف العميل جى يتفرج ولا جى يشترى وهتكتسب خبرة معرفة العميل الرذل والبخيل والمتردد واللى عامل فاهم واللى فعلا فاهم , المهم تفتكر ان الوقت = فلوس كل وقت بتضيعه هو فلوس بتخسرها
فى الاخر خالص الفرى لانس = شركة من فرد واحد قادرة على التسويق والادارة والانتاج وخدمة العملاء وارضائهم
هذة التدوينة كتبها مختار زين
